Is een assistentiehond overal en altijd welkom?

Het weigeren van assistentiehonden op openbare plekken is bijna altijd verboden. Toch krijgt het College veel meldingen van mensen die niet welkom waren met hun assistentiehond. Ook oordeelde het College de afgelopen jaren in meerdere zaken over het weigeren van assistentiehonden. Vandaag, op de Internationale dag van de Geleidehond, zetten we drie van deze zaken op een rijtje. In deze voorbeelden oordeelde het College dat het weigeren van de assistentiehond onterecht was.  

Een assistentiehond weigeren: dat is in de meeste gevallen verboden. Volgens het VN-verdrag handicap en de Wet gelijke behandeling op grond van handicap of chronische ziekte (WGBH/CZ) moeten assistentiehonden in beginsel toegelaten worden op openbare plekken. Alleen in enkele gevallen mag er een uitzondering gemaakt worden, bijvoorbeeld op een intensive care afdeling van een ziekenhuis vanwege veiligheid. Het toelaten van een assistentiehond valt onder het verrichten van een doeltreffende aanpassing. Dit is een aanpassing die verricht moet worden als iemand met een beperking die nodig heeft om gebruik te kunnen maken van een dienst. Lees hier meer over het onterecht weigeren van assistentiehonden.  

1. Vrouw krijgt geen toegang tot de ontbijtzaal van een hotel 

Het eerste oordeel gaat over een vrouw die een nacht in een hotel verblijft. De vrouw heeft vanwege haar beperking een assistentiehond. Als ze de volgende ochtend samen met haar partner wil ontbijten, wordt ze tegengehouden door een medewerker van het hotel. Ze krijgt geen toegang tot de ontbijtzaal omdat ze haar assistentiehond bij zich heeft. De vrouw en haar partner hebben uiteindelijk het ontbijt mee moeten nemen naar de hotelkamer. Het hotel behandelde hierdoor de vrouw anders dan personen die geen begeleiding nodig hebben van een assistentiehond. Die waren wel gewoon welkom in de ontbijtzaal.  

Volgens het College is er sprake van discriminatie. Het uitgangspunt is dat een hotel geen onderscheid mag maken tussen hotelgasten, tenzij hiervoor een wettelijke uitzondering bestaat. In dit geval was daar geen sprake van volgens het College. Na het oordeel nam het hotel gelijk maatregelen om dit soort situaties in de toekomst te voorkomen.

Afgelopen week kwam er nog een oordeel uit over het weigeren van een assistentiehond in de horeca. In deze zaak kon een vrouw geen hotelkamer boeken omdat ze een assistentiehond heeft. Ook in dit geval was er sprake van verboden onderscheid. 

2. Man is niet welkom in de winkel van een tankstation  

Het tweede oordeel gaat over een man die met zijn assistentiehond niet welkom was in de winkel van een tankstation. Deze man heeft vanwege een posttraumatisch stress syndroom (PTSS) een assistentiehond die getraind is om signalen van stress te herkennen en de man tot rust te brengen in noodsituaties. De hond draagt een hesje van het Koninklijk Nederlands Geleidehonden Fonds. De man wilde met zijn echtgenote koffiedrinken bij een tankstation. Toen hij naar binnenliep riep een medewerker dat hij eruit moest met zijn hond. Hij wilde uitleggen dat hij de hond nodig heeft, maar de medewerker wilde niet luisteren. Toen de man weer naar buiten ging, riep de medewerker hem na dat de man niemand nodig had en dat hij geen beperking had.  

De medewerker maakte hierdoor onderscheid tussen bezoekers: bezoekers zonder assistentiehond mogen wel koffiedrinken in de winkel van het tankstation en bezoekers met assistentiehond mogen hier geen koffiedrinken. Volgens het College is er daarom sprake van discriminatie: het tankstation discrimineerde de man op grond van handicap of chronische ziekte door hem de toegang tot de winkel te ontzeggen.   

3. Vrouw mag niet deelnemen aan groepstherapie in een GGZ-instelling 

Ook in de gezondheidszorg worden assistentiehonden onterecht geweigerd. In deze zaak was een vrouw met een psychische kwetsbaarheid, in behandeling bij een GGZ-instelling. De vrouw wilde daarnaast graag deelnemen aan groepstherapie. Zij heeft een hond die in opleiding is tot assistentiehond en vroeg aan de instelling of ze haar hond mocht meenemen naar groepstherapie. De GGZ-instelling liet weten dat dit niet kan, onder andere omdat een hond te veel afleiding geeft in de groep. De vrouw heeft in een e-mail gevraagd of er niet in overleg gekeken kon worden wat er wel en niet kan met betrekking tot haar assistentiehond.

Het verzoek van de vrouw wordt aangemerkt als een verzoek om een doeltreffende aanpassing. De assistentiehond is voor de vrouw namelijk noodzakelijk om de beperkingen van haar psychische kwetsbaarheid te verminderen. De GGZ-instelling is daarom verplicht om actief en in overleg met de vrouw te kijken naar mogelijke oplossingen. Dit is niet gebeurd, ook niet nadat de vrouw opnieuw het initiatief had genomen om tot een oplossing te komen. Volgens het College is er daarom sprake van discriminatie: de GGZ-instelling heeft verboden onderscheid gemaakt door haar niet toe te laten met haar assistentiehond. Na het oordeel heeft de GGZ-instelling een protocol vastgesteld, waarin de instelling heeft vermeld dat assistentiehonden, waaronder ook assistentiehonden in opleiding, worden toegelaten tot de instelling.

Is een assistentiehond altijd welkom bij jou?  

Bovenstaande voorbeelden laten zien dat assistentiehonden op diverse openbare plekken worden geweigerd. Dit terwijl assistentiehonden bijdragen aan de autonomie (onafhankelijkheid) van mensen met een beperking. Assistentiehonden kunnen voor mensen met een beperking namelijk van wezenlijk belang zijn om mee te kunnen doen aan de samenleving. Net als ieder ander. Op de campagnewebsite ‘Een hulphond is welkom’ kan je meer lezen over het belang van assistentiehonden, hoe je een assistentiehond kan herkennen, wat voor verschillende assistentiehonden er zijn en wat jij kan doen om bezoekers met een assistentiehond welkom te laten voelen.

Wat doet het College?  

Het College is nationaal toezichthouder op de uitvoering van het VN-verdrag handicap in Nederland. Als toezichthouder bekijkt het College onder meer of wetten en beleid voldoen aan het verdrag en of de situatie van mensen met een beperking beter wordt. Daarnaast oordeelt het College over discriminatieklachten op grond van de WGBH/CZ.   

Heb jij het gevoel dat je onterecht bent geweigerd met jouw assistentiehond of wil jij als ondernemer meer weten over de wettelijke verplichtingen? Neem dan contact op met het College via info@mensenrechten.nl.