Training: Selecteren zonder vooroordelen

Het College voor de Rechten van de Mens erkent dat niet iedereen in Nederland even veel toegang heeft tot de arbeidsmarkt. Bewuste en onbewuste vooroordelen leiden tot discriminatie in werving en selectie. Het College wil niet alleen problemen signaleren, maar ook aan oplossingen bijdragen. Daarom heeft het College zich verdiept in wat er volgens wetenschappelijke literatuur helpt om te selecteren zonder vooroordelen en deze kennis verwerkt in een training. 

Uit literatuur over diversiteit en inclusie op de arbeidsmarkt blijkt dat training wel een antwoord is, maar niet het enige antwoord. Training alleen helpt niet. Maar training als onderdeel van breder werving en selectiebeleid plus beleid gericht op een sociaal veilige werkvloer en inclusief leiderschap, dat werkt.  

De training Selecteren zonder vooroordelen is bedoeld voor medewerkers en leidinggevenden die veel te maken hebben met werving en selectie. Dat betekent in de praktijk dat de training vaak gegeven wordt aan HR-adviseurs, managers, teamleiders en andere leidinggevenden. Maar ook aan (doorlopende) sollicitatiecommissies, benoemingscommissies, kandidatencommissies van politieke partijen en dergelijke. 

De training wordt alleen ‘in company’ aangeboden, dat wil zeggen dat we training op open inschrijving bieden. 

Als onderdeel van breder beleid zorgt de training voor een impuls voor een meer objectieve werving. De deelnemers stellen zichzelf en elkaar vragen en bepalen samen wat voor veranderingen nodig zijn in de praktijk van werving en selectie in de organisatie. Daarmee kunnen de deelnemers direct mee aan de slag na de training.

Het College voor de Rechten van de Mens werkt met een vaste groep externe trainers die een licentie hebben voor het geven van deze training. Zij maken afspraken met u over de lengte, de invulling, de planning en de prijs van de training. Een training neemt idealiter twee dagdelen in beslag, zo kunnen de deelnemers na het eerste dagdeel de stof laten bezinken en eventuele vervolgvragen op het tweede dagdeel stellen. 

Inhoud van de training: 4 modules 

1. De invloed van stereotypering bij de werving & selectie 

Module 1 laat zien wat stereotypen zijn, waar ze vandaan komen, welke soorten er bestaan en hoe je onbewuste stereotypen kan achterhalen. Ook de relatie tussen impliciete en expliciete stereotypering en discriminatie op de arbeidsmarkt komt aan bod. 

Stereotypering kan in de werving- en selectiepraktijk en op de werkvloer leiden tot discriminatie. Maar wanneer is dat het geval? En wat is het belang van een discriminatievrije toegang tot de arbeidsmarkt voor zowel werknemers als werkgevers? Deelnemers denken mee over praktijkvoorbeelden en samen brengen we de belangen in kaart van een discriminatievrije werving en selectie voor zowel werknemers als werkgevers. 

2. Ontstaan, werking, voortbestaan en verandering van stereotypen 

Module 2 behandelt het ontstaan, de werking, het voortbestaan en de veranderingsmogelijkheden van stereotypen. Hoewel stereotypen nuttig en nodig kunnen zijn, zijn er veel ongewenste en vaak ook onbewuste uitwerkingen. 

Welke dimensies zijn hierin te onderkennen? Hoe werkt het activeren van stereotypen? Welke gevolgen heeft dat voor individuen en groepen? De effecten van stereotypen op zowel beoordelaars als beoordeelden komen uitvoerig aan de orde. En hoe komt het dat stereotypen vaak zo ‘hardnekkig’ in stand blijven? Aan de hand van voorbeelden wordt gekeken naar de mogelijkheden om effecten van stereotypen te veranderen en/of te verminderen. 

3. Handelingsperspectieven en strategieën voor de werving- & selectiepraktijk 

Module 3 gaat in op de accuraatheid van stereotypen. Bevatten stereotypen altijd een kern van waarheid? De module behandelt de basisvereisten voor effectief, neutraal HR-beleid en bekijkt waaraan de inrichting van sollicitatieprocedures moet voldoen wil de werking van stereotypering zoveel mogelijk worden beperkt. 

Ook risico’s van nieuwe (online) werving- en selectiemethoden komen aan bod. In het laatste deel van deze module wordt gefocust op de handelingsperspectieven voor HR-professionals. Wat kun je zelf doen in de praktijk? Hoe ga je om met weerstand vanuit collega’s, leidinggevenden of klanten? 

4. Wettelijke kaders & regelgeving 

Module 4 schetst de wettelijke kaders en regelgeving op het gebied van gelijke behandeling. Deze wetgeving verplicht discriminatievrije werving & selectie en een discriminatievrije werkvloer. 

Wanneer is onderscheid eigenlijk verboden en wanneer is er sprake van discriminatie? Ook het verschil tussen direct en indirect verboden onderscheid wordt besproken, aan de hand van praktijkvoorbeelden van het College. Daarnaast komen praktische voorbeelden aan bod over wat er wettelijk is toegestaan bij het opstellen van personeelsadvertenties. Wat is er nodig om discriminerende advertenties wel te laten voldoen aan de juridische vereisten? En wat mag je een sollicitant wel en niet vragen? 

Vernieuwd en nieuw thema: digitalisering 

In 2021 is de training herzien op basis van actuele wetenschappelijke inzichten. Bovendien zijn twee nieuwe onderwerpen toegevoegd. Als eerste digitale werving en selectiemiddelen en discriminatie: is selectie door een algoritme objectiever, of zitten er juist problematische kanten aan? 

Doorstroom van vrouwen 

Behalve werving en selectie blijkt ook doorstroom een probleem. In het geval van vrouwen gaat veel aandacht uit naar vrouwen aan de top. Het College biedt ook een extra module aan over de doorstroom van vrouwen naar de subtop, naar het midden- en hogere management.

Lees tipsheet doorstroom van vrouwen naar het werk

Het College heeft geen winstoogmerk en werkt met een vaste poule van externe trainers die door het College zijn opgeleid en gecertificeerd om deze training te kunnen geven. Voor de training wordt alleen een uurtarief gerekend voor de inzet van deze trainers.

De kosten voor deze training zijn afhankelijk van de precieze invulling en bedragen maximaal 2.320 euro per training (excl. btw). Dit is inclusief het maatwerkgesprek voorafgaand aan de training en de evaluatie na afloop. 

Als je een training aan wilt vragen, dan is het fijn als je voor jezelf de volgende vragen al hebt beantwoord: 

Waarom

• Waarom wil je deze training aan jouw medewerkers bieden?  
• Wat speelt er?  

Wat

• Wat wil je precies bereiken?  
• Zijn er specifieke problemen die je wilt aanpakken?  
• Waar zie je diversiteit in het medewerkersbestand en waar niet?  

Wie

• Wie zijn de beoogde deelnemers?  
• Hoe zijn ze betrokken bij werving en selectie? 
• Wat is de voorkennis van de medewerkers? 

Wanneer

• Wat is jouw planning? Hoe veel tijd heb je voor de training?  

Waar

• Waar wil je de training houden? (De training wordt of op locatie of online aangeboden, of een combinatie.)

Op basis van het antwoord kan de coördinerend medewerker van het College een goede match maken met één van de externe trainers.