Adviescomité Raad van Europa: verbeter niet alleen de bescherming van de rechten van Friezen, maar ook van andere minderheden zoals Roma, Sinti woonwagenbewoners en mensen die Papiaments spreken
De overheid moet de taal en cultuur van Roma, Sinti, woonwagenbewoners en mensen die Papiaments spreken beter beschermen. En harder optreden tegen hate speech en hate crime. Zo moet de regering publieke figuren die islamofobe of antisemitische uitspraken doen publiekelijk veroordelen. Dit zijn enkele punten uit het vierde advies van het Comité voor het Kaderverdrag voor de bescherming van nationale minderheden van de Raad van Europa. Voor het advies heeft het Comité ook met het College gesproken.
Het verdrag
In het zogenoemde Kaderverdrag inzake de bescherming van nationale minderheden staan garanties voor nationale minderheden. Minderheden moeten zich in vrijheid en gelijkheid kunnen ontwikkelen en uiten op zowel maatschappelijk als cultureel en talig vlak. Elke vijf jaar stelt het adviescomité een rapport op. De leden zijn bij ons langs geweest om te vragen wat wij zien als het gaat om minderheden in Nederland.
Friezen
De overheid heeft alleen de Friezen officieel erkend als nationale minderheid onder het verdrag. Dit betekent dat de overheid zich bijvoorbeeld moet inzetten voor het bevorderen en het behoud van de Friese taal en cultuur. Het comité vraagt daarom aandacht voor het tekort aan leraren en rechters die in het Fries les kunnen geven of zittingen kunnen doen.
Geef ook aandacht aan niet-officieel erkende minderheden
Het Adviescomité beperkt zijn rapport en aanbevelingen niet alleen tot de Friezen. Het doet ook aanbevelingen om de rechtsbescherming van Roma en Sinti en andere niet-officieel erkende etnische en religieuze minderheden in Nederland te verbeteren. Bovendien vraagt het Comité aan de overheid om gesprekken te starten met de Roma, Sinti en woonwagenbewoners om hen (net als bij de Friezen) onder de bescherming van het Kaderverdrag te laten vallen.
Het Adviescomité vraagt ook aan de overheid om in gesprek te gaan met Papiaments-sprekenden om de bescherming van het Kaderverdrag naar hen uit te breiden. Het College vraagt al langer aandacht voor de ongelijke rechtsbescherming voor mensen in Caribisch Nederland (Bonaire, Saba en St. Eustatius) ten opzichte van Europees Nederland en vindt het goed dat hiernaar gekeken wordt. Op dit moment is het Kaderverdrag niet van toepassing op Caribisch Nederland.
Zorgen over toenemend anti-minderheid geluid
De leden van het comité zijn bezorgd over de toename van antisemitische, islamofobische en anti-Roma/Sinti uitingen in de politiek en samenleving. Het Comité vraagt daarom aan de overheid om hier strenger tegenop te treden door hate speech en hate crime (o.a. op sociale media) beter op te sporen en te vervolgen.
Veroordeel haatdragende uitingen
Ook beveelt het Comité de overheid aan om alle vormen van antisemitische en islamofobische uitingen van politici en andere publieke figuren publiekelijk te bestrijden en te veroordelen tot op het hoogste politieke niveau.
Extra gecontroleerd
Wij hebben deze zorgen ook besproken met de leden van het comité. Roma, Sinti en andere etnische minderheden ervaren in toenemende mate discriminatie en racisme, ook door de overheid. Ondanks dat de overheid nu ‘institutioneel racisme’ erkent en er aandacht voor heeft, gebruiken diverse overheidsorganisaties nog steeds semi-automatische controlesystemen en discriminerende risicoprofielen die leden van culturele minderheden onevenredig vaak selecteren voor extra controles op fraude en criminaliteit.
Discriminatie in de openbare ruimte
Verder laat onderzoek van het College (Jaarrapportage 2019: Veilig jezelf zijn in het openbaar) zien dat mensen die behoren tot etnische en culturele minderheden veel te maken hebben met discriminerend gedrag in de openbare ruimte: in het openbaar vervoer, in openbare gebouwen en online.
Woonwagenbewoners
In veel gemeenten zijn er nog steeds veel te weinig standplaatsen voor woonwagenbewoners. De nieuwe handreiking die het Rijk heeft gemaakt om het tekort weg te werken lijkt nog weinig verschil te maken. Het maakt nu veel uit in welke gemeente iemand een standplaats zoekt. De ene gemeente zet zich veel meer in om een standplaats te regelen dan de ander. In lijn met het College, noemt het Adviescomité dat een gecentraliseerde en gecoördineerde aanpak op rijksniveau daarom nodig is om ongelijke behandeling tussen gemeentes tegen te gaan.