Doeltreffende aanpassing voor klant met beperking: een serieuze zaak
Als een klant met een beperking vraagt om een doeltreffende aanpassing, dan moet de ondernemer zo'n verzoek serieus en zorgvuldig behandelen. Dat blijkt uit drie oordelen van het College voor de Rechten van de Mens over gelijke behandeling op grond van handicap of chronische ziekte bij het aanbieden van goederen of diensten. In twee van de drie zaken, die op een themazitting bij het College werden behandeld, bleek sprake van discriminatie. In de derde zaak was dat niet het geval.
Een online bank maakte het voor een vrouw met een verstandelijke beperking die onder bewind staat, niet mogelijk om een betaalrekening te openen. Een herstellingsoord weigerde een vrouw met een assistentiehond de toegang tot het restaurant. Een online platform voor taxivervoer bood geen rolstoelvervoer aan. De bank en het herstellingsoord discrimineerden door geen doeltreffende aanpassing te verrichten, terwijl het taxiplatform goede redenen had om zijn dienst niet aan te passen.
Doeltreffende aanpassing
De Wet gelijke behandeling op grond van handicap of chronische ziekte (WGBH/CZ) verbiedt discriminatie bij onder meer het aanbieden van goederen en diensten. Dit betekent dat bijvoorbeeld horeca, verzekeraars en vervoersbedrijven mensen met een beperking niet anders mogen behandelen dan mensen zonder beperking. Mensen die vermoeden dat ze zijn gediscrimineerd, kunnen het College vragen om een oordeel.
De wet zegt ook dat een bedrijf een doeltreffende aanpassing moet verrichten als iemand met een beperking die nodig heeft om gebruik te kunnen maken van de dienst. Het treffen van een aanpassing hoeft echter niet als dat 'onevenredig belastend' is voor de ondernemer. Dit is bijvoorbeeld het geval als de aanpassing te veel geld kost of de veiligheid van mensen in gevaar brengt.
Belastend
De online bank, Knab, had zijn geautomatiseerde systemen kunnen aanpassen, zodat de bewindvoerder van de vrouw gemachtigd kon worden om een rekening te openen. Knab deed dit niet vanwege financiële redenen. Volgens het College kon de bank echter niet aantonen dat de kosten onevenredig hoog zouden zijn.
Volgens de WGBH/CZ is het toelaten van een assistentiehond hoe dan ook een doeltreffende aanpassing voor mensen met een visuele beperking. Dit betekent dat assistentiehonden in principe altijd moeten worden toegelaten tot openbare gelegenheden. Herstellingsoord Dennenheuvel beriep zich op een uitzondering in de wet. Volgens het bedrijf was de weigering noodzakelijk vanwege de veiligheid, omdat de hond revaliderende bewoners ten val had kunnen brengen. Maar het herstellingsoord kon niet aantonen dat dit gevaar reëel was en dat er geen andere oplossingen waren dan het weigeren van de vrouw met haar assistentiehond.
Mobility ID is een platform met een landelijk dekkend netwerk van taxivervoer. Dit vervoer wordt uitgevoerd door taxibedrijven die zijn aangesloten bij het platform. Of er ergens passend vervoer beschikbaar is voor iemand in een rolstoel, is afhankelijk van de bedrijven in de betreffende regio. De praktijk is dat taxibedrijven geen of alleen overdag vervoer aanbieden voor mensen in een rolstoel. Als Mobility ID zou moeten zorgen voor passend vervoer, zou dat te belastend zijn voor het bedrijf.
Themazitting
Het College houdt regelmatig themazittingen waarin meerdere zaken over een vergelijkbaar onderwerp behandeld worden. De themazitting over discriminatie op grond van handicap of chronische ziekte bij het aanbieden van goederen en diensten vond plaats op 5 april 2018. De oordelen van de drie genoemde zaken zijn tegelijkertijd gepubliceerd. Het College wil op deze manier meer inzicht geven in de gelijkebehandelingswetgeving en het beoordelingsproces.