Als staken het stemmen belemmert: botsende rechten in aanloop naar de verkiezingen
Iedereen moet op 15 maart kunnen stemmen voor de Provinciale Staten, ook mensen die met het openbaar vervoer naar een stembureau reizen. Als de stakingen in het streekvervoer op 15 maart doorgaan, is het niet voor iedereen mogelijk om zelfstandig te stemmen. Met name mensen met een beperking worden hierdoor geraakt. Als er geen maatregelen zijn om de nadelige gevolgen tegen te gaan, komt hun recht om te stemmen in het geding.
Artikel 29 van het VN Verdrag handicap garandeert het recht van mensen met een beperking om te stemmen. Gelezen in samenhang met artikel 3 hebben zij het recht dat zelfstandig te doen. Niet alle stembureaus in Nederland zijn volledig toegankelijk voor mensen met een beperking. Er zijn bijvoorbeeld niet in elk stembureau hulpmiddelen voor mensen met een visuele beperking. Daarom kunnen zij genoodzaakt zijn te reizen naar een locatie te bereiken waar zij hun stem kunnen uitbrengen. Een deel van hen is daarvoor afhankelijk van het openbaar vervoer.
Zelfstandig kunnen stemmen
Het College is verheugd dat veel mensen hebben aangeboden voor vervangend vervoer te zorgen, maar dat is geen oplossing voor iedereen. Het is nu juist het doel van het Verdrag dat mensen met een beperking zelfstandig kunnen reizen en zelfstandig kunnen stemmen en niet afhankelijk zijn van anderen.
Eén keer per vier jaar
Vanzelfsprekend heeft het College respect voor de rechten van werknemers in het streekvervoer. Zij zetten zich met hun acties in voor de bescherming van hun rechten, zoals het recht op goede arbeidsvoorwaarden en voor het algemene belang van goed openbaar vervoer. Ook dat is een grondrecht. Dat de acties een zekere mate van overlast meebrengen is onvermijdelijk en gerechtvaardigd. Tegelijkertijd moeten we in aanmerking nemen dat verkiezingen maar een keer per vier jaar zijn en het niet mogelijk is op een andere dag dan op 15 maart te gaan stemmen. Door een staking in het streekvervoer op die datum komt daarom het fundamentele recht van mensen met een beperking om zelfstandig hun stem uit te brengen in het geding. Het College verwelkomt dan ook het bericht (Staking streekvervoer op verkiezingsdag afgelast door vakbonden na kritiek, Volkskrant) dat onderhandelaars van de bonden hebben geadviseerd af te zien van de staking in het streekvervoer op deze datum. Het stemrecht kun je immers maar één in de vier jaar uitoefenen.