Zwanger en Werk
Je (partners) zwangerschap en het hebben van kinderen heeft een flinke impact op je leven. Het is daarom fijn om te weten dat je bij zwangerschap wordt beschermd door de wet.
De werkgever moet er bijvoorbeeld voor zorgen dat je tijdens en na je zwangerschap veilig en gezond kan werken. Ook mag een werkgever je niet weigeren voor een baan omdat je zwanger bent. Je hebt daarnaast recht op verschillende soorten verlof. We zetten alles over zwangerschapsdiscriminatie, verplichtingen voor de werkgever en verlof op een rij.
Van de werkende of werkzoekende vrouwen krijgt 43% te maken met (vermoedelijk) een vorm van discriminatie wegens zwangerschap of moederschap
Plichten van de werkgever en zwangerschapsdiscriminatie
Word je niet aangenomen voor een baan of weigert je werkgever om die reden een contractverlening? Of behandelt je werkgever je om die reden anders op de werkvloer? Je loopt bijvoorbeeld een promotie mis of mag geen opleiding (meer) volgen. Of je krijgt geen aanpassingen aan je contracturen of andere taken en verantwoordelijkheden. Dan heb je te maken met zwangerschapsdiscriminatie.
Uit verschillende onderzoeken van het College blijkt dat nog steeds veel zwangere vrouwen hiermee te maken hebben op het werk. Van de werkende of werkzoekende vrouwen krijgt 43% te maken met (vermoedelijk) een vorm van discriminatie wegens zwangerschap of moederschap.
Zwanger solliciteren
Wanneer je solliciteert ben je niet verplicht te melden dat je zwanger bent of wilt worden. Bij een sollicitatiegesprek mag de werkgever niet vragen naar je kinderwens, zwangerschap of hoe je de kinderopvang hebt geregeld. Je bent ook niet verplicht om het te vertellen als je zwanger bent. Je werkgever kan je hier achteraf dus ook niet om ontslaan. Geef je het wel aan? Dan mag je nog steeds niet om die reden worden afgewezen. Ook niet om andere redenen die met je zwangerschap of het hebben van kinderen te maken hebben. Bijvoorbeeld omdat je minder aanwezig bent door je zwangerschap. Of vanwege de kosten die een werkgever maakt voor jouw tijdelijke vervanging. Zelfs als je bijvoorbeeld in een functie met gevaarlijke stoffen moet werken en je vanwege je zwangerschap deze functie tijdelijk niet kan uitoefenen, mag een werkgever je om die reden niet afwijzen.
Een sollicitant afwijzen vanwege zwangerschap is altijd verboden. Ook als het gaat om een tijdelijk dienstverband of een sollicitatie via bijvoorbeeld een uitzendbureau.
Zwanger aan het werk
Jouw werkgever moet ervoor zorgen dat niemand je tijdens je werk benadeelt om jouw zwangerschap. De werkgever hoort erop te letten dat je niet op een andere manier wordt beoordeeld dan voordat je zwanger was en is verantwoordelijk voor een veilige werkplek tijdens jouw zwangerschap. Ook discriminerende opmerkingen van collega’s over jouw zwangerschap mag een werkgever niet tolereren.
Gezondheid van jou en je baby
Je werkgever moet ervoor zorgen dat je gedurende je zwangerschap veilig kan werken, En dat je gezondheid en die van je baby niet geschaad worden of gevaar lopen. Als dit niet mogelijk is in jouw eigen functie en/of op je eigen werkplek, moet er voor een alternatief worden gezorgd of hulpmiddelen beschikbaar worden gesteld. Kan dat ook niet? Dan word je vrijgesteld van werken en heb je recht op een Ziektewetuitkering. Moet je in je werk veel staan of tillen, onderneem dan actie. Doe dat ook als je te maken met extreme hitte of kou of in aanraking komt met chemische stoffen of straling.
Als het je niet (langer) lukt om je werk volledig uit te voeren, bespreek dit dan met je werkgever. Wacht hiermee niet te lang, want de mogelijke stress die hiervan het gevolg is, is niet goed voor je baby. Je kan met je werkgever afspraken maken over welke taken je hebt, de hoeveelheid taken en over het eventueel aanpassen van je werk- en/ of rusttijden. Je hebt recht op extra pauzes, gedurende maximaal 1/8e deel van je werktijd en je werkgever kan je niet verplichten tot het doen van overwerk of nachtdiensten.
Jouw werkgever moet ervoor zorgen dat niemand je tijdens je werk benadeelt om jouw zwangerschap.
Niet benadelen
Daarnaast moet je als je zwanger bent net zoveel kansen krijgen bij promotie of het volgen van opleidingen als dat je niet zwanger was. Eist jouw werkgever bijvoorbeeld dat je minimaal een aantal uren in een jaar gewerkt moet hebben om voor promotie in aanmerking te komen? En is dit niet haalbaar omdat je met zwangerschapsverlof was? Dan valt dat onder zwangerschapsdiscriminatie.
Je werkgever mag je contract niet (mede) vanwege je zwangerschap of moederschap beëindigen. Dat geldt ook voor een proeftijdcontract ofhet niet verlengen van je tijdelijke contract. Een nieuw contract aanbieden dat pas na het bevallingsverlof ingaat is ook niet toegestaan.
Terugkeer na verlof
Het uitgangspunt is dat je na je zwangerschaps- en bevallingsverlof in je oude functie terugkeert. Is dat niet mogelijk? Bijvoorbeeld door een reorganisatie? Dan moet je werkgever nagaan of er een soortgelijke functie beschikbaar is. Is er twijfel vanwege het ouderschap of je de oude functie wel aankan en mag je daarom niet terugkeren? Dan is er sprake van discriminatie. Als er een andere reden hiervoor wordt aangedragen, bijvoorbeeld jouw functioneren, dan moet dat worden aangetoond.
Borstvoeding/kolven
De eerste negen maanden na je bevalling mag je jouw werk betaald onderbreken om in afzondering je kind borstvoeding te geven of te kolven. Daarna mag dit ook nog, maar dan is het in je eigen tijd. Hiervan moet je wel je werkgever op de hoogte stellen. Vervolgens moet er een besloten ruimte ter beschikking worden gesteld die je kunt afsluiten. Kolven of borstvoeding geven mag zo vaak als nodig is, maar per werkdag of dienst niet langer dan een vierde van de arbeidstijd. Je werkgever mag hiervoor geen loon inhouden, en moet hiermee rekening houden bij het bepalen van bijvoorbeeld de hoogte van targets.
Verlof
Zwangerschap en de zorg voor jonge kinderen vragen veel van ouders. Daarom zijn er een aantal verlofregelingen voor jou en je partner in het leven geroepen. Je hebt dan een tijdje (betaald) vrij van werk om werk en zorg te kunnen combineren.