College roept op tot actie tegen toenemende dak- en thuisloosheid
Dakloosheid is één van de ernstigste schendingen van het recht op huisvesting. Het gaat verder dan alleen geen dak boven je hoofd hebben: het gaat ook over het gebrek aan een veilige plek om jezelf te kunnen zijn. Bovendien heeft dakloosheid vaak invloed op andere rechten, zoals het recht op privacy, de mogelijkheid om onderwijs te volgen en toegang tot goede zorg. De rechten van kinderen komen in het bijzonder onder druk te staan: voor hen is het gebrek aan een veilige thuisomgeving en de angst om gescheiden te worden van hun ouders extra schrijnend.
Aantal daklozen blijft groeien
Ondanks dat het economisch goed gaat met Nederland is het aantal dak- en thuislozen explosief groeiende. Het CBS berekende onlangs dat het aantal daklozen in tien jaar is verdubbeld (Groei dakloosheid is ook mensenrechtelijk zorgwekkend), maar het werkelijke aantal mensen dat geen veilig thuis heeft ligt waarschijnlijk veel hoger. Dit is opvallend omdat de overheid een aantal plannen heeft ontwikkeld die de groei van het aantal daklozen zouden moeten remmen, zoals de Meerjarenagenda Maatschappelijke Opvang en Beschermd Wonen, en het recent aangenomen Actieplan Dak- en Thuisloze Jongeren.
Kabinet, onderneem nu actie
In een gezamenlijke brief aan premier Rutte roepen de Nationale Ombudsman, de Kinderombudsman en alle regionale en gemeentelijke ombudsmannen nu op om concrete actie te ondernemen om het dakloosheidsprobleem op te lossen. Het College voor de Rechten van de Mens onderschrijft deze oproep en de noodzaak om concrete maatregelen te nemen.
Geef speciale aandacht aan “zelfredzamen” en kwetsbare vrouwen en kinderen
Het College benadrukt daarbij onder andere de noodzaak om aandacht te hebben voor zogeheten ‘zelfredzame daklozen’. Dit zijn mensen die dak- of thuisloos zijn, maar geen psychische of verslavingsproblematiek hebben. Voor hen is vaak geen toegang tot de Maatschappelijke Opvang of andere hulpverlening waardoor zij tussen de wal en het schip vallen, zo heeft het College ook al eerder aangegeven in een brief aan de vaste kamercommissie van Binnenlandse Zaken. Ook heeft het College aandacht gevraagd voor de beperkte toegang tot de vrouwenopvang, waardoor kwetsbare vrouwen en hun eventuele kinderen op straat dreigen te belanden. Deze problemen vragen om concrete maatregelen op korte termijn.
Pak problemen aan die samenhangen met dakloosheid
Het College benadrukt dat die maatregelen onderdeel moeten zijn van een integrale aanpak van dakloosheid, gericht op de rechten van dak- en thuislozen. Dakloosheid is primair een schending van het recht op huisvesting, maar waar nodig moet er ook aandacht zijn voor problematische schulden, het voorkomen van huisuitzettingen en het aanpakken van zorg- en verslavingsproblematiek. Samenwerking tussen verschillende onderdelen van de overheid en commitment van meerdere ministeries in daarom nodig om de problemen van dak- en thuislozen integraal op te lossen.